ZWANGER

Hoeveel mag je aankomen tijdens de zwangerschap?

De één plakt 20 kilo aan z’n heupen terwijl de ander nauwelijks een grammetje aankomt – en ondertussen groeit er toch een hele baby in dat lijf. Hoe zit dat? Hoeveel mag je aankomen per trimester, wat is een gezond zwangerschapsgewicht en wat kun je doen als het meer of minder is?

Laten we beginnen met een positieve noot: het is heel normaal om aan te komen tijdens je zwangerschap. Sterker nog, het is ongezond als het níet gebeurt.

Gewicht uitgesplitst

Dat gewicht zit ‘m in een aantal factoren, of beter gezegd, lichaamsdelen. Gemiddeld komt een vrouw met een gezonde BMI (tussen de 18,5 en 25) zo’n 12 kilo aan gedurende haar hele zwangerschap:

  • Baby: 3 tot 3,5 kilo
  • Baarmoeder: 0,8 tot 1 kilo
  • Placenta: 0,5 kilo
  • Vruchtwater en extra vocht: 1,5 tot 2 kilo
  • Extra bloed: 1,5 kilo
  • Borsten: 0,5 kilo
  • Extra vet: 1,5 tot 3 kilo

‘Er zijn zelfs vrouwen die afvallen in die eerste weken vanwege extreme zwangerschapsmisselijkheid.’

Aankomen per trimester

In het eerste trimester hebben veel vrouwen het zwaar te verduren. Misselijkheid, extreme moeheid en gierende hormonen houden je dag en nacht bezig. In dit trimester kom je nauwelijks aan; je baby groeit hard maar is aan het einde van dit trimester nog maar een paar centimeter. Er zijn zelfs vrouwen die afvallen in die eerste weken vanwege extreme zwangerschapsmisselijkheid.
In het tweede trimester buik je uit. En flink. Reken op het bijtellen van zo’n 8 kilo. Je baarmoeder groeit in deze periode enorm, net als je baby en de placenta. Maar ook de aanmaak van vruchtwater en extra bloed zorgen voor meer gewicht.

‘In het tweede trimester buik je uit. En flink. Reken op het bijtellen van zo’n 8 kilo.’

Het gewicht dat er in het derde trimester nog bijkomt (zo’n 4 kilo) zit ‘m vooral in je groter wordende baby. Hij maakt zich klaar voor zijn leven buiten de baarmoeder en daar moet hij groot en sterk voor worden.

Help, ik blijf maar aankomen

Het kan natuurlijk ook dat je méér aankomt. Een beetje meer is echt geen ramp. Maar is het veel en veel meer, komt het de rest van je zwangerschap niet ten goede. Het zou bijvoorbeeld kunnen wijzen op zwangerschapsdiabetes of straks een stroeve bevalling. Je baby kan er overigens ook nadeel van ondervinden: overgewicht of hart- en vaatziekten op latere leeftijd.


De oorzaak van overmatige gewichtstoename tijdens de zwangerschap ligt voor de meeste vrouwen bij het snoepen en snaaien. Niet zo gek als je je hormoonhuishouding bekijkt, maar ook niet erg gezond. Neem deze tips ter harte als je merkt dat je meer aankomt dan nodig is:

  • Verruil tussendoortjes als snoep en koek voor gezonde alternatieven als snoeptomaatjes, worteltjes, fruit of een volkoren cracker met beleg.
  • Drink genoeg: 1,5 tot 2 liter per dag (geen alcohol uiteraard).
  • Voor twee eten is echt een fabeltje. Als zwangere vrouw heb je vanaf de 4e maand zo’n 300 calorieën per dag extra nodig. Dat staat ongeveer gelijk aan een extra boterham en wat meer vlees, vis of vleesvervanger in de avond.
  • Blijf bewegen. Sluit je aan bij een sportclubje voor zwangeren, ga zwemmen of maak dagelijks een wandeling door de buurt.
  • Blijf vooral genieten van lekker en gezond eten. En af en toe een chocolaatje moet kunnen!

Marije van Zoest (34) woont in Amsterdam met Arco (38) en dochter Ravi (2).